راهکارهای رهایی از سوءظن و بدبینی

یکی از نکاتی که در بحث بدگمانی مطرح می‌باشد این است که گناه بدگمانی در خود گناه بزرگ غیبت یا بدگویی افراد نسبت به یکدیگر را نیز در بر دارد .

بستری برای بدگمانی

غیبت بستر ساز بدگمانی است. زیرا غیبت کننده که وارد حریم خصوصی دیگران می‌شود. سستی‌ها و کاستی‌های اخلاقی و اعتقادی آنان را آشکار می‌سازد، بی تردید این حرکت بدخواهانه ، شک و بدبینی انسان‌ها نسبت به یکدیگر را فراهم می‌سازد. از این روست که خداوند، ایمان آورندگان را به اجتناب از گمان‌های بی جا و تجسس در احوال شخصی و نیز غیبت یکدیگر فرا می‌خواند.

«یا ایها الذین آمنوا اجتنبوا کثیرا من الظن ان بعض الظن اثم و لا تجسوا و لا یغتب بعضکم بعضا ایحب احدکم ان یاکل لم اخیه میتا فکرهتموه و اتقوا الله ان الله تواب رحیم ؛ ای کسانی که ایمان آورده‌اید، از بسیاری از گمان‌ها بپرهیزید که پاره‌ای از گمان‌ها ، گناه است و جاسوسی مکنید، و بعضی از شما غیبت بعضی نکنند: آیا کسی از شما دوست دارد که گوشت برادر مرده‌اش را بخورد؟ از آن کراهت دارید (پس) از خدا بترسید که خدا توبه پذیر مهربان است.»

چنان که گفتارها و کردارها نشان می‌دهد، به میزانی که غیبت در جامعه مسلمانان رواج می‌یابد، گستره بدگمانی آنان در روابط اجتماعی پدیدار خواهد گشت، به سخنی دیگر، تحقیر دیگران از رهگذر بدگویی و غیبت ، سبب می‌شود که حیثیت و آبروی آنان دست خوش تباهی و نابودی قرار گیرد. آیا در چنین فضایی بیگانه با اعتماد و اتکا به یکدیگر می‌توان تعامل مثبت و فزاینده‌ای داشت؟